Doğum sonrasında ise hormonlar hamilelik öncesine döner. Hormonların bu ani değişimi ise vücutta kimyasal bir değişim olarak tanımlanır. Hormon değişimi kişilerde doğum sonrası depresyona yatkınlık oluşturabilmektedir. Bunun yanında kişilere yeni anne olmak ile ilgili sorumluluklarında eklenmesiyle birlikte doğum sonrası depresyon gelişebilmektedir. Belirtiler ise doğum sonrası 2 hafta içinde ortaya çıkar. Doğumdan sonraki 3 ay içinde gerçekleşir.
Kişilerde bazı belirtiler görülebilmektedir. Bu belirtileri duygusal, fiziksel, bilişsel ve davranışsal olarak sınıflandırabiliriz.
Duygusal Belirtiler
- Sinirlilik,
- Çaresizlik,
- Değersizlik,
- İlgi ve İstekte Azalma,
- Yetersizlik,
- Gerginlik,
- Endişe,
Fiziksel Belirtiler
- Yorgunluk,
- Uyku Problemleri,
- İştah Değişiklikleri,
- Hareketsizlik,
- Kaslarda Gerginlik,
- Çarpıntı,
Bilişsel Belirtiler
- Kendini sürekli eleştirmek,
- Kendini sürekli suçlamak,
- Karar vermede güçlük,
- Umutsuzluk,
- Unutkanlık,
- İntihar düşünceleri,
Davranışsal Belirtiler
- Çevreden uzaklaşma isteği,
- Dışarı çıkmak istememe,
- Yetersiz Öz bakım,
Doğum Sonrası Depresyon Kimlerde Daha Sık Görülür?
- Daha önceden depresyon geçmişi olanlar,
- Erken ya da geç hamilelik,
- İstenmeyen hamilelik,
- Erken ya da geç evlilik,
- Cinsel travma öyküsü olanlar,
- Travmatik doğum hikâyesi olanlar,
- Bebek kaybı,
- Sosyal çevrenin yetersiz olması,
- Yetersiz sosyoekonomik düzey,
olarak sayılabilir. Ancak unutmamalıdır ki, kişilerde bu özelliklerin görülmesi yalnızca depresyon riskini artırır. Bu özelliklere sahip olan her kişide depresyon görüleceğini söyleyemeyiz.
Doğum Sonrası Annelik Sürecine Geçiş
Bebeğin doğumundan sonra, annenin beynindeki seratonin (mutluluk hormonu) azalabilir ve kortizol (stres hormonu) seviyesinde artış görülebilir. Bu nedenle annelerde “Çocuğuma bakamıyorum, yetersiz bir anne olacağım” gibi olumsuz düşünceler gelişebilir.
Hayatında artık yeni bir sürece adım atmasıyla birlikte, kişilerde zor bir kabulleniş dönemi de başlayabilir. Kişiler sık sık, “Benden iyi bir anne olmaz”, “Ben iyi bir anne değilim” gibi olumsuz düşüncelere kapılabilir.
Postpartum Depresyon (Doğum Sonrası) Tedavi
Doğum sonrası depresyon tedavisi, depresyonun şiddetine ve görülen belirtilere göre değişebilir. Psikoterapi ya da ilaç tedavisi olarak ilerlenmektedir. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi (BDT) ve Kişilerarası İlişkiler Psikoterapisi (KİPT) oldukça etkilidir.
Doğum Sonrası Depresyon Yaşayan Kişilere Öneriler
- Doğum sonrası sürecin daha rahat geçmesi için eşiniz ile hissettiğiniz duyguları paylaşmalısınız.
- Yalnız kalmamaya çalışın. Arkadaşlarınızla konuşmak, görüşmek sosyal açıdan sizi daha iyi hissettirecektir.
- Çocuk bakımında ya da ev işlerinde yardım istemek oldukça doğaldır. Bu yüzden yardım istemekten çekinmeyin.
- Kendinizden beklentilerinizi olabildiğince azaltmak ve mükemmel olmaya çalışmamak size daha iyi hissettirecektir.
- Kendinize dinlenmek için küçük zaman molaları yaratın.
- Beslenmenizi aksatmayın.
- İsteklerinizi ve rahatsızlıklarınızı çevrenize karşı kırıcı olmadan sakince belirtmeye çalışın.
- Durumun geçici olduğunu kendinize hatırlatın. Tartışmanın size ve ailenize bir şey kazandırmayacağını unutmayın.
- Süreci daha rahat geçirmek için bir uzmandan profesyonel destek almayı ihmal etmeyin.
Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.
Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platform'da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!